Nadat we ons Siciliaanse 4×4 roadtrip avontuur hadden beëindigd namen we de veerboot van Messina naar Villa San Giovanni. Het was slechts een kort overtochtje naar het vasteland om onze roadtrip met 4×4 camper te vervolgen in Zuid-Italië. In het havenstadje slaan we eerst voor een dag of zeven proviand in bij de plaatselijke supermarkt en groenteboer.
In de (voor)voet van de laars liggen zo’n 5 nationale parken op een rij. Ons doel is om in het eerste park een flinke wandeling te maken. Direct vanuit Villa San Giovanni nemen we smalle kronkelende bergwegen omhoog terwijl de uitzichten over Calabrië steeds mooier worden. Daarna volgt een dicht, donker dennenbos waar we regelmatig takken moeten verwijderen om zonder al te veel schade de weg te vervolgen. Later wordt het weer opener. Nog maar net in het Nationale Park aangekomen spotten we een zwarte Calabrische eekhoorn.
1. Op weg naar Parco Nationale dell’ Aspromonte
Onze navigatie stuurt ons over een weg die volgens een verkeersbord langs de straat doodloopt. Nieuwsgierig als we zijn proberen we het toch… De bergweg blijkt al jaren nauwelijks gebruikt te zijn. Het ligt vol met rotsblokken en de overhangende takken maken doorrijden een behoorlijke uitdaging. We passeren een viaduct en een ingestorte tunnel.
Via een bypass lukt het toch er langs te komen. Maar op een gegeven moment moeten we toch opgeven. Een enorm rotsblok blokkeert de weg. We zien even verderop dat er een grote aardverschuiving heeft plaatsgevonden, die de weg totaal onbegaanbaar heeft gemaakt.
Hier zijn we weer eens getuige van de kracht van de aarde en erosie. Een groot stuk van de helling is naar beneden geschoven. Onderzoek leert ons dat één en ander reeds in 2015 heeft plaatsgevonden. We weten nu zeker dat we niet verder kunnen. Omdat het het al laat wordt besluiten we hier midden op de bergweg de camper te parkeren en de nacht door te brengen. Onze nieuwsgierigheid brengt ons uiteindelijk op een “werelds” plekje.
2. Tropea
Na een forse bergwandeling in het Nationale Park overnachten we bij een kustplaatsje met de naam San Ferdinando. Er is een mooie boulevard aangelegd, compleet met palmbomen. Het brede schone zandstrand ligt er prachtig, maar totaal uitgestorven bij. Dat “uitgestorvene” geldt ook voor het achterliggende dorpje. De ingestorte bebouwing en kapotte wegen geven aan dat welvaart hier een andere betekenis heeft. We blijven er een nachtje en ontmoeten een man die ons in gebarentaal vertelt over een dorpje 30 kilometer verderop: Tropea.
Bovendien is hij erg enthousiast over onze camper en wil graag even achter het stuur zitten. Wij besluiten een kijkje in Tropea te nemen. Het blijkt een indrukwekkend dorpje te zijn, gelegen op een 60 meter hoge rots. Net vóór de kust -en dus vóór het dorpje- torent een kalksteen-rots boven de zeespiegel uit met daar bovenop een kasteel. Tegen de kust is het zandstrand schoon en aantrekkelijk.
Het dorpje zelf heeft gezellige straatjes met hier en daar een souvenir winkel maar ook veel aantrekkelijke terrasjes, restaurants en geweldig lekkere ijsjes in verschillende ijssalons. ’s Avonds klinkt er sfeervolle livemuziek vanaf de verschillende pleintjes. Vanaf één van de pleintjes kun je boven op het strand kijken en in de verte het kasteel zien. Zelden hebben we zo’n fotogeniek dorpje gezien. Omdat we hier begin oktober zijn, heerst er een perfect klimaat, zo’n 25 graden en valt de drukte alleszins mee. Waarschijnlijk waren we hier in augustus snel weggevlucht.
3. Zoete Calabrische ui
In Tropea komen we in aanraking met een wel heel bijzondere ui. Hij is zoet! De ui is uniek voor de streek en er wordt zelfs jam van gemaakt. Uiteraard wordt hij ook in veel typisch Calabrische gerechten gebruikt.
4. Herfst in Calabrië
Het is inmiddels begin oktober en ook in Zuid-Italië worden de eerste tekenen van de herfst zichtbaar. In de nationale parken op hoogtes tussen 900 en 2200 meter is de temperatuur aanmerkelijk frisser dan in lager gelegen delen langs de kust. De zon doet nog enorm zijn best maar weet de 20 graden op deze hoogtes eigenlijk niet meer te bereiken. 100% zonneschijn is niet meer vanzelfsprekend en we halen ter controle de “buienradar” maar weer eens van stal.
Zowel in National Park Della Sila als in NP Del Pollino maken we stevige wandelingen, waarbij we in NP Del Pollino de hoogste berg van het massief beklimmen, de Monte Serra Dolcedorme (2267m).
We zien de blaadjes aan de bomen voorzichtig van kleur veranderen en de eersten vallen zowaar op de grond. Schaduwen worden iedere dag langer en tegen 6 uur moet je een plekje voor de nacht hebben gevonden, als je tenminste voor donker wilt weten waar je slaapt. Het is overigens geen enkel probleem een wild overnachtingsplekje in een nationaal park in dit jaargetijde te vinden, het is er heerlijk rustig. Op zo’n plekje genieten wij van onze nieuwe hobby: tamme kastanjes poffen in olijfolie, hoe Italiaans wil je het hebben?
5. Puglia, de hak van de laars
We vervolgen onze roadtrip door Zuid-Italië richting Puglia, in de hak van de laars. De hak van de laars staat bekend als de minst welvarende regio van Italië. We zijn nieuwsgierig wat dat betekent! In het stadje Matera weten ze in ieder geval hun prachtig bewaard gebleven geschiedenis toeristisch goed “aan de man” te brengen. Een bezoek aan dit bijzondere stadje is dan ook zeker de moeite waard.
In het oude historische centrum vindt je zoveel smalle straatjes en trappetjes dat je het gevoel hebt, je in een doolhof te begeven. Aan de rand vind je meerdere eeuwenoude grotwoningen, waarvan diverse nog daadwerkelijk bewoond worden. De grotten bevatten vaak alleen een voordeur en binnen is het dus donker en fris. Lekker op hete zomerdagen.
Tip: lees ook de blog met de mooiste bezienswaardigheden van Matera van Ciaotutti.
6. Puglia – Het binnenland
De hak van de Italiaanse laars is veel minder bergachtig dan de voorvoet (Calabrië). In het noordelijke deel van Puglia zie je dan ook veel fruitteelt en landbouw. We rijden veelvuldig over kleine weggetjes tussen de druivenranken, olijfbomen en andere fruitbomen. De klei-achtige grond is erg vruchtbaar.
We kunnen hier een paar keer heerlijk rustig overnachten tussen al die gezonde gewassen. We zien hier ook eeuwenoude olijfbomen, volgens horen zeggen kunnen olijfbomen in deze streken wel 3000! jaar worden.
We slingeren over binnenwegen van dorpje naar dorpje. Hoe verder we zuidelijk gaan, hoe soberder en rommeliger de omgeving wordt. De staat van de wegen en verkeersborden is hier, met uitzondering van de écht doorgaande wegen, niet best. De bebouwing is oud, niet afgemaakt, staat op instorten of is ingestort. Van weelderige fruitteelt is nauwelijks meer sprake.
Het landschap bestaat hier uit nauwelijks onderhouden velden met afscheidingen van vervallen muurtjes, beplant met (oude) olijfbomen. Enkele kustplaatsjes profiteren wel van de aantrekkingskracht van de zee. Hier vind je nog een beetje levendigheid van de lokale bevolking.
7. Grotten en bauxiet
Zo rijden we langs de Adriatische kust en zien veel appartementen complexen, hotels en stranden. In oktober is hier overigens het meeste gesloten. Op dit deel van de kust vindt je ook meerdere grotten welke -sommige tegen betaling- toegankelijk zijn. Bij Otranto bezoeken we een bauxiet-meer, waar de verschillende natuurlijke kleuren een geweldig geheel vormen. Bauxiet is de belangrijkste grondstof voor aluminiumproductie.
8. Lecce, Ostuni en Locorotondo
We vervolgen onze roadtrip door Zuid-Italië in noordwestelijke richting. Hier passeren we een aantal stadjes waaraan we korte bezoekjes brengen. Lecce is de hoofdstad van de regio Puglia en heeft daarmee behoorlijke buitenwijken. In het historische centrum zijn we verrast door de gezellige relaxte sfeer en schone straatjes. Er zijn veel oudheden die het bewonderen waard zijn. De winkeltjes bestaan veelal uit leuke specialiteiten in plaats van bekende souvenirwinkels. Op het centrale plein is een eeuwenoud amfitheater opgegraven. Dat geeft een leuk inkijkje in het verleden.
Uiteraard genieten we hier op een terras van een kop koffie met een pasticciotti, een plaatselijke zoete lekkernij.
Even verderop ligt het stadje Ostuni. Hier komen de toeristen voor de wit gekalkte huizen. Al van verre valt het plaatsje boven op de rots op en steekt het af bij de rest van de omgeving. Het dorpje kent leuke smalle straatjes, trappetjes en nauwe doorgangetjes. Aan het winkelbestand, de terrasjes en restaurantjes te zien moeten ze het hier van toerisme hebben. Wij zijn blij dat wij hier in oktober bij een graad of 20 zijn, we moeten er niet aan denken om hier in augustus bij 35+ rond te lopen.
Als voorlopig laatste stadje bezoeken we Locorotondo. De omgeving staat staat hier bekend om z’n trulli. Dat zijn typische huisjes met ovale, kegelvormige daken. Ze zijn opgebouwd met “droog” gemetselde (zonder specie) muren. De trulli staan op de werelderfgoedlijst van UNESCO.
9. Bridge to the moon
We zijn weer toe aan iets sportiefs en avontuurlijks. Van al die stadjes worden we ook maar loom. Italië is echt een geweldig land als het gaat om Via Ferrata’s. We zoeken onze klimspullen op en vinden vrij snel twee machtige tochten.
Zo worden onze inspanningen beloond met fantastische uitzichten over de zuidelijke Apennijnen nabij het plaatsje Castelmezzano. Even verderop bij het plaatsje Sasso di Castalda is in 2016 een 300 meter lange hangbrug gebouwd. Ze hebben het de toepasselijke naam ‘Bridge to the Moon” gegeven. Toegang kan alleen door een kaartje te kopen. Maar dan heb je ook wat! Via onderstaande video krijg je een goed beeld va het gebied, het kijken waard! Naast de hangbrug klimmen we ook nog een Via Ferrata in hetzelfde gebied.
10. Monte Cervati
En omdat het nog niet genoeg is, beklimmen we een dag later de Monte Cervati (1899) in Nationaal Park Cilento Vallo di Diano e Alburni.
Het eerste deel van de wandeling is een vrij steile klim door een donker beukenbos. De nauwelijks belopen paden zijn slecht zichtbaar. Maar met onze wandelnavigatie lukt het om de weg te vinden. Onverwachts passeren we een berghut op deze kille bewolkte oktoberdag.
Tot onze verrassing staat de deur open. De beheerder blijkt aan het klussen te zijn en heeft de houtkachel aangemaakt. Geweldig, hier kunnen we even opwarmen. De beheerder vraagt of hij wat eten moet maken. Nou, dat lijkt ons wel wat. Even later zitten we aan de pasta bij de houtkachel, met een leuke hut-beheerder die uitgebreid over het Nationale Park vertelt.
Toch moeten we na anderhalf uur, de onverwachte gezelligheid maar afbreken voor de laatste meters naar de top. Helaas is het uitzicht op de top minimaal door het bewolkte weer. Na 2 uurtjes afdalen bereiken we de camper weer, waar we ons heerlijk afspoelen onder onze buitendouche.
11. Amalfikust
We bezoeken de Amalfikust in de wetenschap dat er vreselijk veel over geschreven is en velen dit rekenen tot (werelds) mooiste kustweg. De beroemde kustweg begint bij de stad Salerno en neemt in westelijke richting de zuidkust van het schiereiland Sorrento. Het is inderdaad een prachtige weg met adembenemende uitzichten over het water waar de steile kust uit het water oprijst met de daaraan “vastgeplakte” dorpjes. De weg zelf is een uitdaging om op te rijden vanwege de vele krappe haarspeldbochten waar je regelmatig een toeterende bus tegenkomt.
Met enkele centimeters tussenruimte lukt het toch steeds weer elkaar te passeren.
Naast het rijden van de bekende route besluiten we een dagwandeling te maken.
De Sentiero degli Dei, het pad van de goden.
Op maandagochtend direct na zonsopkomst vertrekken we voor een lange wandeling. We hebben besloten een extra lus bij de wandeling aan te knopen. Dat betekent een serieuze klim erbij. De uitzichten en entourage zijn geweldig. We komen woorden tekort om een juiste beschrijving te maken.
Onderweg -ingebouwd tussen de steile rotswanden- passeren we een terrasje waar we wat drinken. Van de uiterst vriendelijke eigenaresse die de zaak met haar zus runt krijgen we brood met kaas en tomaten uit eigen tuin. De tomaten zijn zo dik als tennisballen en smaken heerlijk. Samen met de prachtige plek was het maar moeilijk afscheid nemen.
Dat moet wel, want er staat nog een forse klim op het spel. Op 1100 meter boven zeeniveau, met een fenomenaal uitzicht genieten we maximaal.
Ter info: De Sentiero Degli Dei is een wandeling van zo’n 3 uur. Je kunt heen en weer lopen of de watertaxi terug nemen. (Wij maakten een extra lus en liepen “bovenlangs” terug). Onderweg kun je aansteken bij B&B Villa Sofia, waar je door de eigenaresse gegarandeerd in de watten wordt gelegd. (Op je bucketlist zouden we zeggen)
12. Herculaneum en de Vesuvius
Als alternatief voor Pompei bezoeken we Herculaneum. Herculaneum is minder toeristisch dan het wereldberoemde Pompei. Ook dit stadje is in 79 na C. bedolven onder een laag as en lava van de zelfde vulkaanuitbarsting.
De opgravingen geven een visuele indruk van het leven zo’n 2000 jaar geleden. Het is zeer indrukwekkend om te zien hoe goed de overblijfselen door de eeuwen heen bewaard zijn gebleven. Eén van de verschillen met Pompei is dat Herculaneum welvarender was, waarschijnlijk door de ligging aan de kust, waar meer mogelijkheden voor visserij en handel waren. De meeste lijken zijn dan ook gevonden aan de kustlijn waar het kennelijk niet meer mogelijk was om te vluchten.
De naastgelegen vulkaan Vesuvius bezoeken we niet. Nadat we een aantal weken geleden de Etna op Sicilië in alle vrijheid hebben bezocht lijkt de Vesuvius een enorme toeristische attractie te zijn geworden waar je na het kopen van een ticket in een rij van bezoekers de uitgezette wandelpaden mag belopen. De Vesuvius is overigens nog steeds een serieus gevaar, daar er 600.000(!) bewoners direct worden bedreigt bij een uitbarsting die theoretisch dagelijks mogelijk is.
13. Napoli
Vanaf de camping in het voorstadje Arcolano nemen we de trein naar het hoofdstation van Napoli en vervolgens de metro naar het metrostation Toledo. De reis is al een ervaring op zich. Op stations en in treinen zie je al zoveel van de omgeving en de leefgewoonten van mensen. Een aantal keren wordt ons spontaan de weg gewezen door Napolianen die zien dat we zoekende zijn. Achter de Via Toledo is de volkswijk Spagnoli gelegen. We lopen hier rond en zijn diep onder de indruk van de gezellige en gemoedelijke sfeer. Barretjes, terrasjes, toeterende scooters en chaos in nauwe straatjes waar het lijkt of de was permanent buiten hangt. We pakken regelmatig een terrasje en genieten van alles wat er om ons heen gebeurt.
We lopen richting het historische centrum en raken nauwelijks uitgekeken. Al slenterend passeren we een straatje waar de winkeltjes van allerlei prullaria en kerstversiering verkopen. Ontzettend knap hoe het allemaal gemaakt is. Ons wandeltempo is erg laag en de tijd vliegt. Uiteindelijk komen we terug bij het hoofdstation en realiseren ons dat we nog maar een fractie van de stad hebben gezien.
Van te voren hadden we met diverse mensen gesproken die zich negatief over Napoli uitlieten. Wat historische bouwkunst betreft doet Napoli niet mee in de top, maar wat gezelligheid, sfeer en gemoedelijkheid betreft is het een unieke stad. Wij zijn erg enthousiast!
14. Afsluiting
Hierbij sluiten we deze fase van onze reis door de wereld af. We vertrokken op 3 juni en zijn dus bijna 5 maanden onderweg geweest. We begonnen in de Ardennen waar we een deel van GR5 liepen. Daarna bezochten we in Frankrijk het Champagnegebied en een deel van de Vogezen. In het prachtige, schone Zwitserland bleven we langer dan verwacht en genoten er enorm van de Alpen. Via Frankrijk en noord Italië namen we de ferry naar Sardinië, waar we zonder problemen 4 weken vol maakten. Vanaf Sardinië staken we over naar Sicilië en vervolgens ontdekten we het zuiden van het vaste Italiaanse land. Wat hebben we genoten, wat hebben we veel gezien. We hebben veel aardige, lieve mensen ontmoet.
Lees ook: Roadtrip door Sardinië | NoFear reisverslag met 4×4 camper
Lees ook: Roadtrip door Sicilië | NoFear reisverslag met 4×4 camper
Wat hebben we van onze vrijheid genoten!
En nu?
Terug naar Nederland, even bijkomen…Ja, reizen is best vermoeiend. Alle indrukken verder verwerken in fotoboeken zodat we de herinneringen levend houden. Familie en kennissen bezoeken en een aantal praktische zaken regelen.
En dan?
Weer op pad, dat is zeker. Afrika scoort hoog, maar ja, corona. Misschien het hoge noorden, Scandinavië, Noordkaap.
Zo gauw we er uit zijn, laten we het weten. Voor nu iedereen een mooie winter gewenst! Liefs, Cor en Grietje
