De rood met geel gekeurde huiden en hoge pruiken moeten ons angst inboezemen. De stokken door de neus moeten ons doen bibberen en de harde slagen op de trommels onze harten een slag laten overslaan. Maar, niets is minder waar. De uitrusting van de Huli Wigmen is waar ik al jaren door gefascineerd ben. Zij zijn de reden waarom wij ons in het gebied met een rood negatief reisadvies bevinden.
In deze blog delen we wat meer over de Huli Wigmen, misschien wel de bekendste en beangstigende stam van Papoea-Nieuw-Guinea.
Lees ook: Informatie en eerste kennismaking met Papoea-Nieuw-Guinea
Lees ook: De (te) gekke avonturen van Milene & Yuri
De Huli Wigmen
Wie zijn de Huli Wigmen en waar wonen ze?
De stam die ook wordt aangeduid met Huli is een inheems volk dat in de districten Tari, Koroba, Margaraima en Komo woont. Deze districten vormen de Southern Highlands van Papoea-Nieuw-Guinea. Al ruim duizend jaar leven de Huli in dit gebied, op dit moment wordt de populatie op zo’n 100,000 geschat. Ze spreken Huli en Tok Pisin, maar sommigen kunnen ook een aantal woorden Engels.
De Huli staan bekend om hun gewoonte om hun gezichten rood & geel te schilderen en het dragen van hoofdtooien gemaakt met veren van de Paradijsvogel. Overigens zij ze daar niet de enige stam in, maar daarover in een latere blog meer.
De pruiken van de Huli Wigmen
De kleding, kleuren en hoofdtooien worden aangevuld met een dramatische pruik die alleen door mannen wordt gedragen. Er zijn verschillende pruiken en deze worden gemaakt van hun eigen haar en het proces duurt enkele maanden tot jaren. Een veel voorkomende pruik duurt ongeveer één jaar om te maken. Wanneer een jongen volwassen wordt begint hij aan het maken van zijn pruik. Tijdens het groeien van zijn haar ondergaat de jongen een rigoureuze reis, compleet met beperkt dieet, taboes en speciale magie.
Regelmatig wordt zijn haar nat gemaakt met ritueel water totdat het de juiste lengte heeft bereikt om het te laten vormen door een cirkelvormige band van bamboe. Na ongeveer een jaar is de pruik af en wordt deze afgeknipt.
Een andere pruik die veel gedragen wordt is een speciale (zie de foto hieronder), het maken hiervan duurt ongeveer 2 tot 3 jaar. Vervolgens wordt deze versierd met veren, vleugels en hoofden van exotische vogels en sommigen worden met rode oker gekleurd.
Verblijven bij de Huli Wigmen in Papoea-Nieuw-Guinea
De eerste nacht in Tari
Lekker geslapen heb ik niet. Het matras mag de naam niet dragen. Het is zo dun, met eronder een hard houten bed waardoor ik alleen maar op mijn rug kon liggen. Het kussen ruikt naar de vele mensen die deze voor mij gebruikt hebben en de kevers buiten bleven maar brullen. Ook hoorde ik veel muizen over ons dak lopen en moest Yuri een aantal keer naar de wc.
Een beetje moe zijn we dus als we heerlijke scrambled egg voorgeschoteld krijgen als ontbijt. We zijn gisteren aangekomen in Lukwanda lodge. Het was donker en nat toen we aankwamen. Het is nu nog steeds nat maar oh wat is het hier groen. En wat een vogels hoorde ik vanochtend. De lodge is erg eenvoudig maar het is prima. We zullen het deze dagen toch met weinig moeten doen omdat onze bagage nog in Londen staat dankzij British Airways. Die vervolgens maar weinig moeite doet om onze bagage hier in Papoea-Nieuw-Guinea te krijgen. Maar we zijn nu in Tari en de kans dat de bagage hierheen wordt gebracht is nihil.
Snel gooien we nog even een thee naar binnen voor we op weg gaan. Waarheen weten we eigenlijk niet, wel weten we dat we Mumu gaan eten, een lokale heerlijkheid. Tenminste, daar gaan we even vanuit.
Introductie met de modderpaden
Het pad naar het dorp van vandaag begint vlakbij de lodge. Omdat er een oorlog gaande is tussen twee families kunnen we niet al te ver de wildernis in omdat we misschien mensen tegenkomen die we niet tegen willen komen. We blijven dus dichtbij huis, maar zelfs dat zorgt al voor een avontuur.
En dat avontuur begint met onze kennismaking met de modderpaden van Papoea-Nieuw-Guinea. We glijden een soort heuvel af voordat we balancerend op een dunne boomstam over een flinke rivier heen moeten. Vervolgens klimmen we een modderpad omhoog om een stuk door akkertjes te lopen. We eindigen bij een hutje op een heuvel dat uitkijkt over de Tari rivier. Een grote rivier waar het water flink is gestegen door de hoeveelheid regen van de afgelopen dagen. Wij brengen altijd regen met ons mee dus de komende dagen zal dat vast niet verminderen.
Eigenlijk zouden we de rivier oversteken om Mumu te eten in het dorp aan de overkant. Maar door de hoeveelheid water en flinke stroming in de rivier besluiten we bij dit huisje de Mumu te gaan maken. Geen probleem voor ons. Het is er leuk en de eigenaren van het stuk land nemen ons mee en vertellen trots over hun land.
Op bezoek bij een Huli Wigmen familie
Het stuk land is van twee broers. Hun vader, die zegt dat ie 120 is, geniet nu van zijn ‘pensioen’. Een moeder is er niet meer. De twee broers zijn eigenaar maar de zussen, van een andere moeder, werken op het land. Samen met een aantal varkens. De zus, Ruth, die hier nu werkt vertelt ons, met handen en voeten, wat ze allemaal doet.
Engels wordt hier niet gesproken dus we zijn aangewezen op gebarentaal. En dat gaat prima. Ik begrijp dat ze zoete aardappel en broccoli verbouwen, dat de varkens helpen het land om te woelen en dat ze blij zijn dat we er zijn.
Na de kleine rondleiding gaan we terug naar het huisje op de heuvel. Hier gaan we de Mumu maken. Een typisch gerecht uit Papoea-Nieuw-Guinea, en iets waar ze erg trots op zijn. Als eerste warmen ze stenen op een vuur. Vervolgens graven ze een kuil in de grond. In de tussentijd wordt een kip gedood, groenten en fruit gesneden. Overigens noemen ze het doden van een dier hier geen ‘slachten’. “Dat is zo Westers”, legt Thomas ons uit. Hier in Papoea-Nieuw-Guinea noemen ze het gewoon doden, want dat is het uiteindelijk.
Het gat in de grond wordt eerst gevuld met de verwarmde stenen, daarbovenop komen bananenbladeren waarin het eten wordt gelegd. De bananenbladeren worden er ook weer bovenop gelegd om het eten goed te beschermen, gevolgd door nog meer warme stenen. Om het goed af te sluiten wordt de grond bovenop de stenen geschept, en zo blijft het eten ruim 1,5 uur liggen.
Familie ruzie met machete in de hand
Bij ons iets langer want net na het voorbereiden van de Mumu is er een kleine onenigheid tussen de familieleden ontstaan. Tenminste het begint klein, met wat geroep en geschreeuw. Maar al snel wordt er, tot mijn grote schik, een machete bijgehaald. Ook komen er stokken en beginnen de familieleden elkaar redelijk hard te slaan. De machete wordt vooral gebruikt als dreiging maar toch ziet het er gevaarlijk uit. Ik word een aantal keer gerustgesteld met “don’t worry, family problems” en grote glimlachen van iedereen die niet bij de familie hoort. Thomas probeert het een aantal keer te sussen, zonder resultaat. Ik blijf maar op veilige afstand want ondanks dat ze mij niet zullen aanvallen ziet het gezwaai met de machetes er niet echt veilig uit. Een ongeluk zit immers in een klein hoekje.
Het is een explosief volk en dat blijkt wel weer hoe deze ruzie ineens is ontstaan. Het ene moment maken we met z’n allen Mumu en het andere moment zwaaien we met machetes. Uiteraard gaat het hier ook weer om stukken land. De een heeft meer dan de ander en jaloezie speelt dan een grote rol.
En net zo plotseling als het begon, zo plotseling eindigt het. De Mumu is namelijk klaar en het is zonde om de groenten en twee kippen te verspillen door een zinloze ruzie. Dus we zitten al snel weer met z’n allen te smullen van de Mumu. Deze keer geen oorlog dus.
De banaan die erin is gegaan is gortdroog, de pawpaw (soort papaya) is heerlijk, de zoete aardappel is ook fantastisch en de kip is net iets te droog maar redelijk te doen. We eten ook het vlees van de poten van de kip die verrassend genoeg best goed smaken.
Ontmoeting met de Huli Wigmen
Na het eten is het tijd voor de fortune teller. Zoals eerder geschreven, zijn we in het gebied van de Huli Wigmen. Een stam die ik al sinds 2005 wil zien toen een inmiddels ex-collega van me naar Papoea-Nieuw-Guinea ging. En nu we hier zijn gaan we eindelijk de Huli Wigmen fortune teller ontmoeten. De Huli is de grootste stam van het land en staat dus bekend om de pruiken die ze van hun eigen haar maken.
Naast pruiken kleuren ze hun gezicht tijdens speciale gelegenheden met felle gele klei (dit heet ambua) en wordt gezien als heilig. Hun lichamen maken ze ochre rood. Als ze dansen, tijdens de sing-sing, doen ze een vogeldans. Niet te verwarren met de verschrikkelijke vogeltjesdans die we in Nederland kennen. Met deze vogeldans imiteren ze namelijk de paradijsvogel.
Ook doen de Huli aan fortune telling. In deze regio is er nog één fortune teller over en die gaan wij ontmoeten. Hij heet Erebo en is uitgedost in zijn mooiste Huli kostuum. Voordat we het heiligdom mogen betreden moeten eerst de voorvaderen wakker gemaakt worden. Dat gebeurt in minder dan een minuut. Ook moeten we, oftewel ik als vrouw, goedgekeurd worden. Thomas zegt dat dat wel goed komt, ik ben immers een toerist en voor toeristen gelden andere regels.
De fortune teller
We lopen door een stukje bebossing om uiteindelijk aan te komen bij een kleine open plek tussen allerlei mooie groene bomen en planten. Op deze open plek staat een bouwwerk van houten palen en planken op elkaar. Wat het voor moet stellen weet ik niet maar als we er omheen lopen zien we ineens een aantal geel geverfde schedels op een rij. Dat zijn de voorvaderen weet Thomas ons te vertellen. Negen generaties aan schedels liggen er voor ons.
Erebo begint inmiddels met de ceremonie. Het is een soort zang met woorden die niet te verstaan zijn. Thomas stimuleert hem af en toe om door te gaan met de zang. En als hij ophoudt is het tijd voor Yuri om een vraag te stellen. Hij wil namelijk graag weten hoe de toekomst van zijn liefdesleven ervoor staat. Erebo stelt de vraag vervolgens aan zijn voorvaderen. Erebo geeft aan dat degene met wie Yuri oud wordt misschien wel mee op reis is. Misschien is ze wel hier. Wat denken jullie?
We nemen afscheid van Erebo en gaan terug naar de lodge. Om uit te rusten want ons volgende avontuur bevat een lange wandeltocht dieper de jungle in. En aangezien we nog dezelfde kleding dragen als tijdens onze vlieg- en autoreis hierheen is het ook fijn om deze even uit te hangen.
Ga met ons mee op avontuur
Voor de wildste avonturen, meeslepende verhalen en (te) gekke plekken volg je ons op www.mygrations.nl en Instagram. Op dit moment rijden we met een Volkswagen busje naar China over de eeuwenoude handelsroute; The Silk Road.
Lees ook: Informatie en eerste kennismaking met Papoea-Nieuw-Guinea
Lees ook: De (te) gekke avonturen van Milene & Yuri
