We zijn al even in Papoea-Nieuw-Guinea en dus zou je denken dat we wel gewend zijn aan de zon, de hitte en het eten. We zijn al door de jungle getrokken met modder als zonnebrand, hebben de hoogste berg van Oceanië beklommen zonder al te goede voorbereiding en gedanst en gezongen op het grootste tribal festival van het land. Nu was het tijd om de langste rivier, de Sepik rivier, van het land te ontdekken.
Lees ook: Informatie en eerste kennismaking met Papoea-Nieuw-Guinea
Lees ook: Bezoek aan de grootste sing sing van Papoea-Nieuw-Guinea
In Papoea-Nieuw-Guinea zijn niet veel wegen en dus om ergens te komen zal je moeten vliegen. Dit keer vlogen we van Mount Hagen naar Port Moresby en vervolgens via Madang naar Wewak. Vanuit daar namen we de auto. Een rit die normaal 6 uur duurt, maar bij ons uiteraard 8 uur, naar Pagwi.
De Sepik rivier
De Sepik rivier is de langste rivier (1.146km) op het eiland Nieuw-Guinea en de op één na grootste in Oceanië qua afvoervolume na de Fly River. Het grootste deel van de rivier stroomt door de Papoea-Nieuw-Guinea provincies Sandaun en East Sepik, met een klein deel door de Indonesische provincie Papoea.
Eenmaal bij Pagwi en na een wat vreemde overnachting bij iemand thuis, vertrekken we ’s ochtends vroeg per boot naar wat dorpjes langs de rivier. Dat gaat uiteraard niet zonder problemen. De motor van ons bootje heeft wat problemen met opstarten en dus vertrekken we niet één, ook niet twee, maar drie uur later dan gepland. Wij hebben geduld inmiddels verheven tot een kunst. Met kokosnoot in de hand en palmboom als parasol, wachten we af. Na drie uur kunnen we eindelijk vertrekken. Het zonnetje brand op onze huid, maar het briesje op het water is heerlijk!
Nederlandse zendelingen
We doen verschillende dorpjes aan. De ene interessanter dan de ander. Sommigen bestaan uit enkel een aantal huisjes terwijl anderen zelfs een kerk hebben. Na een aantal huizen te hebben bezocht en wat gegeten te hebben, komen we aan in een wat groter dorp. Hier zullen we het spirithouse bekijken. Een huis waar alleen mannen welkom zijn. Op mijn vraag waarom vrouwen niet naar binnen mogen, wordt enkel gelachen. En of vrouwen zelf ook zo’n huis hebben? Nee joh, doe niet zo gek, die hebben het veel te druk met het huishouden, kinderen, koken en het land bewerken.
Bij aankomst beklimmen we een heuvel en worden we verwelkomd door Samson, het hoofd van het dorp. Wanneer hij hoort dat we Nederlanders zijn krijgen we een tweede extra stevige handdruk. In 1945 kwamen er namelijk een aantal Nederlandse godsdienstigen hier om hun geloof op te leggen aan de lokale bevolking. Het is ze gelukt, iedereen hier is Christen geworden.
Ze zijn blij dat de Nederlanders zijn gekomen want ze brachten, naast religie, ook kennis en ontwikkeling mee. Zo bouwden ze niet alleen een kerk maar ook een medisch centrum. De grootste van de kleine regio. Daarnaast vonden de Nederlanders het belangrijk dat men hun eigen tradities en cultuur in stand hielden, behalve dat ze Christen moesten worden natuurlijk. Hierdoor is het dorp nog bijna onaangetast en heeft de kerk ook een lokaal en cultureel tintje door de totempalen die het bevat. De kerk heeft wat weg van het spirithouse waar we naartoe lopen.
De mancave, ook wel Spirithouse
Ook deze is gebouwd van totempalen. De grootste twee representeren de grootste twee clans van de regio, de kleinere zijn de subclans. Binnenin verzamelen de mannen om te roken, sterke verhalen te vertellen en soms ook te slapen.
Om een man te worden zal je hier zelfs een paar maanden moeten verblijven. Er wordt dan een flinke tattoo aangebracht. Niet echt een tattoo; de huid wordt opengesneden met een scheermesje, vervolgens wordt het vlees onder de huid weggehaald. Bij deze tattoo verlies je niet alleen een hoop bloed, maar ook vlees.
In het Spirithouse komen ze ook samen om maskers, wandelstokken en andere freubels te maken. Uiteraard kopen we er een paar. Dan is het tijd om van de mancave naar de vrouwen te gaan.
Een welkom met kleine sing-sing
Die hebben zich namelijk klaargemaakt voor een sing-sing om ons te verwelkomen. Uiteraard zijn de mannen hier nu wel welkom. Soms ook niet hoor, dat zijn momenten dat vrouwen de wet mogen overtreden en wanneer meisjes vrouw worden. Ik ben benieuwd welke wet dan overtreden wordt, maar die vraag blijft onbeantwoord.
De vrouwen zijn gekleed in een rokje van bladeren en een ketting van schelpen waarvoor ze spullen hebben moeten ruilen met de mensen die aan de kust wonen. Hun lichamen hebben ze ingesmeerd met modder en hun gezichten ook. Sommigen dragen nog wat bloemen in het haar.
De jonge meisjes hebben ook een tattoo. Dat is iets nieuws in de cultuur, vandaar dat de oudere vrouwen het niet hebben. Leuk om te zien dat ook oude tradities en culturen nog veranderen.
Twee dansen krijgen we te zien. Een welkomstdans en een dans voor geluk en hoop. Het lijkt een beetje rommelig en echt mooi kan je de dans niet noemen, maar het is leuk om te zien. De oudere vrouwen dansen met trots, de jonge meiden met een klein beetje schaamte. Dat zal nog wel goed komen. De allerkleinste danst in boxershort en met een varkensbot op haar hoofd.
Kannibalisme aan de Sepik rivier
We vervolgen onze tour door het dorp. We krijgen nog te horen dat de Nederlandse evangelisten bijna opgegeten waren door kannibalen, maar door het woord van god is dat hun bespaard gebleven. Uiteraard. De Nederlanders waren, volgens deze lokale bronnen, de eerste die het gevaarlijke Sepik gebied in durfden en er ook weer uitkwamen. Ze hebben hier vrienden gemaakt.
Vooral ene meneer Jansen die hier het medisch centrum heeft gebouwd is populair. En kannibalen zijn hier allang niet meer. “My grandpa ate humans, but only enemies, not whity’s like you”. Gelukkig maar. En met deze geruststelling lopen we terug naar de kano. Wel krijgen we nog een kokosnoot mee voor de dorst. Net wat we nodig hadden!
Onze verblijfsplaats Govermas
We komen aan bij wat onze verblijfplaats wordt; Govermas. Hier maken we ons klaar voor een bezoekje aan het dorp. Ik ben erg nieuwsgierig, want het ziet er van een afstand prachtig uit. Het is een korte wandeling langs, of eigenlijk in omdat het zo droog is, de rivierbedding. We lopen wat rond door dit fantastische dorp en zien het ene mooie huis na het andere.
Allemaal gebouwd op palen, tegen overstromingen en kou van de grond. Overal staan palmbomen en bananenplanten. Er lopen honden, katten en varkens rond. We zien zelfs een tamme havik. Ook rennen er een hoop kinderen rond, in hun nakie met dikke buikjes. Dat laatste komt door de wormen in hun maagjes. Muggen zijn er trouwens ook en ik word helemaal gek.
We besluiten naar de waterval te gaan. Na een hele korte duik vinden we het wel weer welletjes. Teveel muggen verzamelen zich rond deze heerlijke waterbron. Snel terug naar het dorp dus. Hier worden we ontvangen door het geluid van een drum. Het klinkt haast als een teken van oorlog. Maar dat is het niet, het is een sing-sing.
Mannen en één vrouw staan klaar springend en zingend in een rondje. Ook deze sing-sing ziet er wat ongemakkelijk uit, maar wel leuk. De mannen zijn mooi gekleed met hoofdtooi en hebben ook een peniskoker om. Iets dat we nog niet eerder gezien hebben maar wel verwachtten. Maar geen zorgen, geen blote billen. De mannen hebben namelijk allemaal een boxer of kort broekje aan onder hun rok.
Na het optreden lopen we langzaam terug naar de hut. Onweer is in aantocht en we kunnen niet wachten tot het wat afkoelt. Mijn ogen hebben wat rust nodig en ik besluit vroeg naar bed te gaan en wat te slapen. Hopelijk deze nacht zonder wakker te worden van de pijn.
Verbrande ogen op de Sepik rivier
Je ogen verbranden doet pijn. Mijn allergrootste angst is niet de dood, zelfs niet diep water, maar blindheid. Blind zijn lijkt me echt het ergste van alles. Op de Sepik rivier in Papoea-Nieuw-Guinea verbrande ik voor het eerst, en hopelijk ook voor het laatst, in mijn leven mijn ogen. Nu heb ik bijna een jaar op de evenaar gewoond, een zonnebril had ik niet. Ik heb dagen gevaren over de Atlantische Oceaan, problemen met de schittering in het water had ik niet. Maar ééń volle dag op de Sepik rivier, 160km varen in Papoea-Nieuw-Guinea en ik word haast gillend wakker in de nacht van de pijn. M´n ogen branden, prikken en tranen!
Het voelt alsof de voorste laag van mijn ogen er langzaam afgetrokken wordt, alsof mijn oogleden zijn veranderd in scheermesjes die tergend traag over m´n ogen glijden. Met mijn handen durf ik niet in m´n ogen te wrijven, omdat ik vanmiddag een vis gevangen heb die per ongeluk in onze boot sprong. Dat even tussendoor. Dan maar het laken, maar het is niet te houden. Yuri wordt al snel wakker. Even wat pijnstillers erin. Liggen gaat niet, mijn ogen open doen ook niet. De angst slaat toe; wat als ik blind word?!
Na een tijdje beginnen de pijnstillers te werken en kan ik de slaap hervatten. De volgende ochtend lijkt alles weer oké te werken. Totdat ik wat over wil zetten van m´n mobiel op de iPad. Ik zie helemaal niet scherp. De pijn is redelijk weg. Een klein leger aan mannetjes met kleine hamertjes verzamelen zich achter m´n ogen, maar ik kan kijken, ik kan zien. Alleen nog niet scherp…
Vandaag draag ik dus Yuri’s bril. Waarom ik zelf geen zonnebril heb? Nou, die had ik wel maar Yuri is er in de eerste week van de reis op gaan zitten. Die heb ik dus niet meer. Gelukkig heeft Yuri er nog wel een die ik nu met alle liefde op mijn hoofd zet. Het geeft mijn ogen wat rust. Nu maar hopen dat Yuri zijn ogen niet verbrandt.
In een volgende blog gaan de avonturen aan de Sepik rivier verder.
Lees ook: Te voet door de jungle van Papoea-Nieuw-Guinea
Benieuwd naar andere (te) gekke avonturen?
Voor de wildste avonturen, meeslepende verhalen en (te) gekke plekken volg je ons op www.mygrations.nl en Instagram. Op dit moment rijden we met een Volkswagen Bus naar China over de eeuwenoude handelsroute; The Silk Road.
